T.C. Yargıtay 9. Hukuk Dairesi 
E. 2010/18221
K. 2012/19630
T. 5.6.2012

ÖZET : Dava, idari para cezasının iptali ile davacı şirket tarafından yapılan ödemenin davalıdan tahsiline karar verilmesi istemidir. Görev, kamu düzenine ilişkin olup, mahkemece kendiliğinden dikkate alınmalıdır. Taraflar arasında işçi ve işveren ilişkisi bulunmadığı gibi uyuşmazlık iş sözleşmesinden kaynaklanmadığından iş mahkemeleri görevli değildir. İdare tarafından davacıya verilen idari para cezasının iptali ve ödenen paranın istirdadı, genel hukuk mahkemelerinin görev alanındadır.

DAVA : Davacı, idari para cezasının iptali ile davacı şirket tarafından yapılan ödemenin davalıdan tahsiline karar verilmesini istemiştir.

Yerel mahkeme, isteği kısmen hüküm altına almıştır.

Hüküm, süresi içinde davalı avukatı tarafından temyiz edilmiş olmakla, dava dosyası için tetkik hakimi tarafından düzenlenen rapor dinlendikten sonra dosya incelendi, gereği konuşulup düşünüldü:

KARAR : A) Davacı İsteminin Özeti:

Davacı vekili dava dilekçesinde; davacı şirketin taahhüdü altında bulunan O... T Tipi Kapalı Ceza İnfaz Kurumu inşaatında, Şubat 2008 ayı sonu itibarıyla 1 eski hükümlü ve 1 özürlü işçi çalıştırdığını, davalı Kurum`a gönderdiği 04.03.2008 tarihli yazıda 4857 sayılı Yasa`nın 30. maddesi gereğince 2 özürlü ve 2 terör mağduru işçi talebinde bulunduklarını, yazıya cevap olarak Kurum tarafından gönderilen 09.07.2008 tarihli yazıda ise davacı şirketin özürlü işçi istihdam açığı olduğu belirtilerek 2008 yılı Ocak-Mayıs arası aylara ait idari para cezası uygulandığını, oysaki davacı şirket tarafından yasal süresi içerisinde davalı Kurum`dan istihdam edilmek üzere işçi talebinde bulunulduğunu, ancak davalı Kurum`un, bu talebi karşılamak yerine haksız olarak davacı aleyhine idari para cezası uygulandığını, davacı şirket aleyhine tahakkuk ettirilen idari para cezalarının fahiş olduğunu ve hesabının yapılması gerektiğini, idari yönden cezaların kesinleştiğini, davacı şirket aleyhine tahakkuk ettirilen idari para cezaları nedeniyle davacı şirketin borçlu olmadığının tespiti ile idari para cezasının iptalini talep etmiş, 04.03.2009 tarihli dilekçesiyle de, icra takibine konu edilen dava konusu meblağa daha fazla faiz işlememesi açısından davacı tarafından ödeme yapıldığından davanın istirdat davasına dönüştürüldüğünü beyan ederek, idari para cezasının iptali ile davacı şirket tarafından yapılan 16.081,74 TL ödemenin, ödeme tarihinden itibaren yasal faizi ile birlikte davalıdan tahsilini istemiştir.

B) Davalı Cevabının Özeti:

Davalı, davanın reddini istemiştir.

C) Yerel Mahkeme Kararının Özeti:

Mahkemece, davanın kabulüne karar verilmiştir.

Ç) Temyiz:

Kararı davalı temyiz etmiştir.

D) Gerekçe:

Görev konusu kamu düzenine ilişkin olup, mahkemece kendiliğinden dikkate alınmalıdır. İş mahkemelerinin görev alanını hakim, tarafların iddia ve savunmalarına göre değil, 5521 sayılı İş Mahkemeleri Kanunu`nun 1. maddesini esas alarak belirleyecektir.

5521 sayılı İş Mahkemeleri Kanunu`nun 1. maddesi uyarınca İş Kanunu`na göre işçi sayılan kimselerle işveren veya işveren vekilleri arasında iş akdinden veya İş Kanunu`na dayanan her türlü hak iddialarından doğan hukuk uyuşmazlıklarının (istisnalar hariç) çözüm yeri iş mahkemeleridir.

Somut olayda taraflar arasında işçi ve işveren ilişkisi bulunmadığı gibi uyuşmazlık iş sözleşmesinden de kaynaklanmamaktadır.

Davaya konu istek; idare tarafından davacıya verilen idari para cezasının iptali ve ödenen paranın istirdadına ilişkindir. 4904 sayılı Türkiye İş Kurumu Kanunu`nun 20/son maddesi idari para cezalarının genel esaslara göre tahsil edileceğini düzenlemiştir.

Buna göre uyuşmazlığın çözümünde genel hukuk mahkemeleri görevlidir. Mahkemece görevsizlik kararı verilmesi gerekirken işin esasına girilerek yazılı şekilde karar verilmesi hatalıdır.

SONUÇ : Temyiz olunan kararın, yukarıda yazılı sebepten dolayı (BOZULMASINA), peşin alınan temyiz harcının istek halinde ilgiliye iadesine, 05.06.2012 tarihinde oybirliğiyle karar verildi.