Loading...
0 312 231 02 25 
info@baytokhukuk.com Haberler
22.06.2022
Harca İlişkin Eksikliğin Giderilmesi İçin Davacıya Muhtıra Çıkarılıp Sonucuna Göre Karar Verilmesi Gerekir
T.C. Yargıtay 15. Hukuk Dairesi
E: 2017/ 1156
K: 2017 / 2988
T: 14.09.2017
E: 2017/ 1156
K: 2017 / 2988
T: 14.09.2017
ÖZET: Davacı taraf, tüketici mahkemesi sıfatı ile dava açtığı için tüketici sayılarak harç yatırmamış ise de tüketici olmadığı kabul edilerek yargılama yapılan asliye hukuk mahkemesinde harç muafiyeti söz konusu olmadığından harç yatırılması zorunludur. Yatırılması gerekli peşin harçlar yatırılmaksızın davanın görülmesi mümkün değildir. Harç kamu düzenine ilişkin olup mahkemece gözetilmesi gerektiği gibi temyiz nedeni olarak ileri sürülmese bile Yargıtay tarafından gözetilmesi gerekir. Bu durumda mahkemece harcın tamamlanması için davacı tarafa süre verilmeli, süresi içinde harç yatırılmaz ise dosya işlemden kaldırılmalı, harç eksikliği tamamlanır ise yargılamaya devam edilerek esastan inceleme yapılmalıdır. Bu kurallara aykırı olarak harç alınmaksızın esastan inceleme yapılarak karar verilmesi doğru olmadığından hükmün diğer yönleri incelenmeksizin bozma kararı vermek gerekmiştir.
(492 S. K. m. 2, 15, 16, 21, 28, 30, 32, 1 SAYILI TARİFE) (6100 S. K. m. 120, 150)
Yukarıda tarih ve numarası yazılı bozmaya uyularak verilen hükmün temyizen tetkiki davalı ... vekili tarafından istenmiş ve temyiz dilekçesinin süresi içinde verildiği anlaşılmış olmakla dosyadaki kağıtlar okundu gereği konuşulup düşünüldü:
Dava, ayıplı imalât nedeni ile uğranılan maddi ve manevi tazminat istemine ilişkin olup, mahkemenin davanın kısmen kabulüne dair kararı davalı yüklenici ... vekili tarafından temyiz edilmiştir.
... 2. Asliye Hukuk Mahkemesi`ne Tüketici Mahkemesi sıfatı ile açılan davada verilen kararın temyizi üzerine dairemizce asliye hukuk mahkemesinin görevli olduğundan bahisle karar bozulmuş, mahkemece de bozma ilâmına uyularak yargılamaya asliye hukuk mahkemesi sıfatı ile bakılmış fakat bu mahkeme tarafından harç tamamlatılmaksızın esas hakkında karar verilmiştir.
492 sayılı Harçlar Kanunu hükümlerine göre: Yargı işlemlerinden bu kanuna bağlı (1) sayılı tarifede yazılı olanları, yargı harçlarına tabidir (2. md.). Yargı harçları (1) sayılı tarifede yazılı işlemlerden değer ölçüsüne göre nispî esas üzerinden, işlemin nev`i ve mahiyetine göre maktu esas üzerinden alınır (15. md.). Değer tâyini mümkün olan hallerde dava dilekçelerinde değer gösterilmesi mecburidir. Gösterilmemişse davacıya tespit ettirilir. Tespitten kaçınma halinde, dava dilekçesi muameleye konmaz (16/3. md.). Noksan tespit edilen değerler hakkında 30`uncu madde hükmü uygulanır (16/4. md.). Yargı harçları (1) sayılı tarifede yazılı nispetler üzerinden alınır (21. md.). Harçlar Kanunu 28. maddeye göre (1) sayılı tarifede yazılı nispî karar ve ilam harcının 1/4`ü peşin alınır (28. md.). Yargılama sırasında tespit olunan değerin, dava dilekçesinde bildirilen değerden fazla olduğu anlaşılırsa, yalnız o oturum için yargılamaya devam olunur, takip eden oturuma kadar noksan değer üzerinden peşin karar ve ilam harcı tamamlanmadıkça davaya devam olunmaz. Hukuk Muhakemeleri Kanunu`nun 150. maddesinde gösterilen süre içinde dosyanın işleme konulması noksan olan harcın ödenmesine bağlıdır (30. md.). Yargı işlemlerinden alınacak harçlar ödenmedikçe müteakip işlemler yapılmaz (32. md.). HMK`nın 120/1. maddeye göre de davacı, yargılama harçlarını mahkeme veznesine yatırmak zorundadır.
Bu kurallar ışığında somut olaya gelindiğinde; davacı taraf, tüketici mahkemesi sıfatı ile dava açtığı için tüketici sayılarak harç yatırmamış ise de tüketici olmadığı kabul edilerek yargılama yapılan asliye hukuk mahkemesinde harç muafiyeti söz konusu olmadığından harç yatırılması zorunludur. Yatırılması gerekli peşin harçlar yatırılmaksızın davanın görülmesi mümkün değildir. Harç kamu düzenine ilişkin olup mahkemece gözetilmesi gerektiği gibi temyiz nedeni olarak ileri sürülmese bile Yargıtay tarafından gözetilmesi gerekir. Bu durumda mahkemece harcın tamamlanması için davacı tarafa süre verilmeli, süresi içinde harç yatırılmaz ise dosya işlemden kaldırılmalı, harç eksikliği tamamlanır ise yargılamaya devam edilerek esastan inceleme yapılmalıdır. Bu kurallara aykırı olarak harç alınmaksızın esastan inceleme yapılarak karar verilmesi doğru olmadığından hükmün diğer yönleri incelenmeksizin bozma kararı vermek gerekmiştir.
Sonuç: Yukarıda yazılı nedenlerle hükmün BOZULMASINA, harç yönünden bozma kararı verildiğinden diğer temyiz itirazlarının bu aşamada incelenmesine gerek olmadığına, ödediği temyiz peşin harcının istek halinde temyiz eden davalı ...`e geri verilmesine, karara karşı tebliğ tarihinden itibaren 15 gün içinde karar düzeltme isteminde bulunulabileceğine 14.09.2017 gününde oybirliği ile karar verildi.
Yukarıda tarih ve numarası yazılı bozmaya uyularak verilen hükmün temyizen tetkiki davalı ... vekili tarafından istenmiş ve temyiz dilekçesinin süresi içinde verildiği anlaşılmış olmakla dosyadaki kağıtlar okundu gereği konuşulup düşünüldü:
Dava, ayıplı imalât nedeni ile uğranılan maddi ve manevi tazminat istemine ilişkin olup, mahkemenin davanın kısmen kabulüne dair kararı davalı yüklenici ... vekili tarafından temyiz edilmiştir.
... 2. Asliye Hukuk Mahkemesi`ne Tüketici Mahkemesi sıfatı ile açılan davada verilen kararın temyizi üzerine dairemizce asliye hukuk mahkemesinin görevli olduğundan bahisle karar bozulmuş, mahkemece de bozma ilâmına uyularak yargılamaya asliye hukuk mahkemesi sıfatı ile bakılmış fakat bu mahkeme tarafından harç tamamlatılmaksızın esas hakkında karar verilmiştir.
492 sayılı Harçlar Kanunu hükümlerine göre: Yargı işlemlerinden bu kanuna bağlı (1) sayılı tarifede yazılı olanları, yargı harçlarına tabidir (2. md.). Yargı harçları (1) sayılı tarifede yazılı işlemlerden değer ölçüsüne göre nispî esas üzerinden, işlemin nev`i ve mahiyetine göre maktu esas üzerinden alınır (15. md.). Değer tâyini mümkün olan hallerde dava dilekçelerinde değer gösterilmesi mecburidir. Gösterilmemişse davacıya tespit ettirilir. Tespitten kaçınma halinde, dava dilekçesi muameleye konmaz (16/3. md.). Noksan tespit edilen değerler hakkında 30`uncu madde hükmü uygulanır (16/4. md.). Yargı harçları (1) sayılı tarifede yazılı nispetler üzerinden alınır (21. md.). Harçlar Kanunu 28. maddeye göre (1) sayılı tarifede yazılı nispî karar ve ilam harcının 1/4`ü peşin alınır (28. md.). Yargılama sırasında tespit olunan değerin, dava dilekçesinde bildirilen değerden fazla olduğu anlaşılırsa, yalnız o oturum için yargılamaya devam olunur, takip eden oturuma kadar noksan değer üzerinden peşin karar ve ilam harcı tamamlanmadıkça davaya devam olunmaz. Hukuk Muhakemeleri Kanunu`nun 150. maddesinde gösterilen süre içinde dosyanın işleme konulması noksan olan harcın ödenmesine bağlıdır (30. md.). Yargı işlemlerinden alınacak harçlar ödenmedikçe müteakip işlemler yapılmaz (32. md.). HMK`nın 120/1. maddeye göre de davacı, yargılama harçlarını mahkeme veznesine yatırmak zorundadır.
Bu kurallar ışığında somut olaya gelindiğinde; davacı taraf, tüketici mahkemesi sıfatı ile dava açtığı için tüketici sayılarak harç yatırmamış ise de tüketici olmadığı kabul edilerek yargılama yapılan asliye hukuk mahkemesinde harç muafiyeti söz konusu olmadığından harç yatırılması zorunludur. Yatırılması gerekli peşin harçlar yatırılmaksızın davanın görülmesi mümkün değildir. Harç kamu düzenine ilişkin olup mahkemece gözetilmesi gerektiği gibi temyiz nedeni olarak ileri sürülmese bile Yargıtay tarafından gözetilmesi gerekir. Bu durumda mahkemece harcın tamamlanması için davacı tarafa süre verilmeli, süresi içinde harç yatırılmaz ise dosya işlemden kaldırılmalı, harç eksikliği tamamlanır ise yargılamaya devam edilerek esastan inceleme yapılmalıdır. Bu kurallara aykırı olarak harç alınmaksızın esastan inceleme yapılarak karar verilmesi doğru olmadığından hükmün diğer yönleri incelenmeksizin bozma kararı vermek gerekmiştir.
Sonuç: Yukarıda yazılı nedenlerle hükmün BOZULMASINA, harç yönünden bozma kararı verildiğinden diğer temyiz itirazlarının bu aşamada incelenmesine gerek olmadığına, ödediği temyiz peşin harcının istek halinde temyiz eden davalı ...`e geri verilmesine, karara karşı tebliğ tarihinden itibaren 15 gün içinde karar düzeltme isteminde bulunulabileceğine 14.09.2017 gününde oybirliği ile karar verildi.