T.C. Yargıtay 13. Hukuk Dairesi 
E. 2001/2347
K. 2001/3524
T. 5.4.2001

ÖZET : Dava dairelerin teslimi ile adlarına tescili, eksikliklerin tesbiti ile tahsili, aynen teslim olmazsa rayiç değerinin ve geç teslim nedeniyle rayiç kiranın ödetilmesine karar verilmesini istemiştir.

Mahkemece davacılara, davalı yüklenici tarafından satılan bağımsız bölümlere ve ortak yerlerine bizzat davacılar tarafından yapılmış bir imalat olup olmadığı, yapılmış ise bunların neler olduğu gider karşılıklarının kaç TL. olduğu üzerinde durulmamış, bu konuda bir inceleme de yapılmamıştır. Gerçekten bizzat davacılar tarafından davalı Cuma Taşdemir`in arsa sahibi olduğu taşınmazdaki inşaata imalat yapılmış ise inşaat bu davalının mülkiyetinde kaldığı için, davalı arsa sahibi o nispette davacılara karşı sebepsiz zenginleşmiş sayılır.

Bu zenginleşmeyi davacılara geri vermekle yükümlüdür.

DAVA : Ahmet Açılmış vs. vekili avukat Hamdullah Car ile Cuma Taşdemir vekili avukat Mehmet İpek aralarındaki dava hakkında Diyarbakır 1. Asliye Hukuk Hakimliğinden verilen 22.2.2000 tarih ve 186-108 sayılı hükmün Dairenin 26.10.2000 tarih ve 7292-9150 sayılı ilamıyla bozulmasına karar verilmişti. Süresi içinde davacılar avukatı tarafından kararın düzeltilmesi istenilmiş olmakla dosya incelendi, gereği konuşuldu:

KARAR : Davacılar, davalı Cuma Taşdemir`e ait arsa üzerine diğer davalı müteahhit tarafından yapılacak inşaattan müteahhide kalan bağımsız bölümleri satın aldıklarını, inşaatın yarım bırakıldığını, kendilerinin tamamlamaya çalıştıkları sırada arsa sahibi davalı tarafından 3091 sayılı yasa ile men edildiklerini öne sürerek, dairelerin teslimi ile adlarına tescili, eksikliklerin tesbiti ile tahsili, aynen teslim olmazsa rayiç değerinin ve geç teslim nedeniyle rayiç kiranın ödetilmesine karar verilmesini istemiştir.

Davalı Cuma Taşdemir, müteahhitle yapılan inşaat sözleşmesinin feshedildiğini, zarara uğradığını bildirerek, yersiz olan davanın reddini dilemiştir.

Mahkemece yapılan işlerin dava tarihindeki değeri üzerinden 2.889.259.000 TL. Mehmet İpek, 4.106.478.000 TL. Y. Ümit, 1.825.101.000 TL. Ahmet Açılmış, 1.825.101.000 Adnan Çetinkaya yönünden davanın kısmen kabulüyle davalılardan müşterek ve müteselsilen tahsiline karar verilmiş; hüküm davalı Cuma Taşdemir tarafından temyiz edilmiş, Dairemizce 26.10.2000 tarihli ilamla hüküm bozulmuş; bu defa davacılar Ahmet ve Y.Ümit Açılmış ile Adnan Çetinkaya tarafından karar düzeltme talep edilmiştir.

1- Dosyadaki yazılara, mahkeme kararında belirtilip Yargıtay ilamında benimsenen gerektirici sebeplere göre diğer karar düzeltme taleplerinin reddi gerekir.

2- Davacılar dava dilekçesinde davalı yüklenicinin yarım bıraktığı inşaattan davalı yükleniciden satın aldıkları bağımsız bölümleri tamamlamaya çalışırken davalı arsa sahibine ait inşaata bizzat gider yaptıklarını ve böylece bu davalının da sebepsiz zenginleştiğini de ileri sürmüşlerdir. Mahkemece davacılara, davalı yüklenici tarafından satılan bağımsız bölümlere ve ortak yerlerine bizzat davacılar tarafından yapılmış bir imalat olup olmadığı, yapılmış ise bunların neler olduğu gider karşılıklarının kaç TL. olduğu üzerinde durulmamış, bu konuda bir inceleme de yapılmamıştır. Gerçekten bizzat davacılar tarafından davalı Cuma Taşdemir`in arsa sahibi olduğu taşınmazdaki inşaata imalat yapılmış ise inşaat bu davalının mülkiyetinde kaldığı için, davalı arsa sahibi o nispette davacılara karşı sebepsiz zenginleşmiş sayılır. Bu zenginleşmeyi davacılara geri vermekle yükümlüdür. Öyleyse mahkemece davacılardan ayrı ayrı davaya konu inşaata ne gibi kendi şahsi paralarından harcama yapmak suretiyle imalatlar yaptıkları sorulmalı, davalı arsa sahibinden bu beyanlara karşı diyecekleri alınmalı, taraflar bu konuda uyuşamadıkları takdirde davacılardan delilleri ile, varsa arsa sahibi Cuma Taşdemir`den karşı delilleri istenip toplanmalı, davacılar tarafından belirtilen şekilde bir imalat yapılmış ise, gerektiğinde uzman bilirkişi marifetiyle yerinde uygulama yapılarak, bunun davalı arsa sahibi mülkiyetinde kalan inşaata kazandırdığı değer farkı saptanmalı, bu yolla saptanacak değerle sınırlı olmak üzere davalı Cuma Taşdemir hakkındaki dava kabul edilmeli, davacılar tarafından taşınmaza ve inşaata yapılmış herhangi bir imalat olmadığının saptanması durumunda da Cuma hakkındaki dava bu nedenle reddedilmelidir. Mahkemenin bu yolda bir inceleme ve araştırma yapmadan yazılı şekilde karar vermiş olması usul ve yasaya aykırı olup bozma nedenidir. Ne var ki temyiz aşamasında hüküm bu değişik gerekçe ile ilaveli olarak bozulacak iken, zuhülen davalı Cuma Taşdemir hakkındaki davanın reddine karar verilmesi şeklinde bozulmuş olduğu anlaşılmakla, davacıların karar düzeltme istemi kısmen kabul edilmeli, Dairemiz bozma kararına bu yön de dahil edilmek suretiyle hüküm yeniden bozulmalıdır.

SONUÇ : Birinci bent gereğince davacıların diğer karar düzeltme taleplerinin reddine, ikinci bentte açıklanan nedenle davacıların karar düzeltme isteminin kısmen kabulüne, Dairemizin 26.10.2000 tarih 2000/7292-9150 sayılı bozma kararına açıklanan bu yön de dahil edilmek suretiyle hükmün yeniden davacılar Ahmet ve Y.Ümit Açılmış ile Adnan Çetinkaya yararına BOZULMASINA, peşin harcın istek halinde iadesine, 05.04.2001 gününde oybirliğiyle karar verildi.