T.C. Yargıtay 2. Hukuk Dairesi 
E: 2012/24707
K: 2013/10906
T: 17.4.2013

> ÖN İNCELEME DURUŞMASINA KATILMAMA ( Çağrı Davetiyesi Tebliğ Edildiği Halde Duruşmaya Gelmediği – Ön İnceleme Duruşmasında Dava Nihai Olarak Karara Bağlanmayıp Tahkikat Aşamasına Geçildiğine Göre Davalının Tahkikat Duruşmasına Davet Edilmesinin Zorunlu Olduğunun Gözetileceği )

> BOŞANMA ( Davalının Ön İnceleme Duruşmasına Gelmediği/Tahkikat Duruşmasına Davet Edilmesi Zorunlu Olduğu – Davalının Tahkikat Duruşmasına Katılmasına Olanak Sağlanmaksızın Tahkikatın Yapılarak Hüküm Kurulmasının Hukuki Dinlenilme Hakkına Aykırı Olduğu )

> TAHKİKAT DURUŞMASINA DAVET ( Davalının Ön İnceleme Duruşmasına Gelmediği/Tahkikat Duruşmasına Davet Edilmesi Zorunlu Olduğu – Davalının Tahkikat Duruşmasına Katılmasına Olanak Sağlanmaksızın Tahkikatın Yapılarak Hüküm Kurulmasının Hukuki Dinlenilme Hakkına Aykırı Olduğu )

> HUKUKİ DİNLENİLME HAKKI ( Çağrı Davetiyesi Tebliğ Edildiği Halde Davalının Ön İnceleme Duruşmasına Katılmadığı/Tahkikat Duruşmasına Davet Edilmesi Zorunlu Olduğu – Davalının Tahkikat Duruşmasına Katılmasına Olanak Sağlanmaksızın Tahkikatın Yapılarak Hüküm Kurulmasının Aykırı Olduğu )

6100/m. 27, 147

ÖZET : Davalıya ön inceleme duruşmasına çağrı davetiyesi tebliğ edilmiş; ancak, davalı taraf belirlenen ön inceleme duruşmasına gelmemiştir. Ön inceleme duruşmasında dava nihai olarak karara bağlanmayıp tahkikat aşamasına geçildiğine göre; davalının tahkikat duruşmasına davet edilmesi zorunludur. Davalının tahkikat duruşmasına katılmasına olanak sağlanmaksızın, tahkikatın yapılarak davanın esası hakkında hüküm kurulması; davalının hukuki dinlenilme hakkına aykırıdır.

DAVA : Taraflar arasındaki davanın yapılan muhakemesi sonunda mahalli mahkemece verilen, yukarıda tarihi ve numarası gösterilen hüküm, davalı tarafından temyiz edilmekle, evrak okunup gereği görüşülüp düşünüldü:

KARAR : Dava, 6100 sayılı Hukuk Muhakemeleri Kanununun yürürlüğe girmesinden sonra, 26.12.2011 tarihinde ikame edilmiştir. Mahkemece; karşılıklı dilekçelerin verilmesi aşaması ( HMK.m.126-136 ) tamamlandıktan sonra, ön inceleme aşamasına ( HMK.m.137-142 ) geçilmiş, ön incelemenin duruşmalı yapılmasına karar verilerek davalıya ön inceleme duruşmasına çağrı davetiyesi tebliğ edilmiş; ancak, davalı taraf belirlenen ön inceleme duruşmasına gelmemiştir. Mahkemece, ön inceleme duruşmasında dava nihai olarak karara bağlanmayıp tahkikat aşamasına geçildiğine göre; davalının Hukuk Muhakemeleri Kanununun 147. maddesi gereğince tahkikat duruşmasına davet edilmesi zorunludur. Bu yasal zorunluluğun gereği yapılıp, davalının tahkikat duruşmasına katılmasına olanak sağlanmaksızın, tahkikatın yapılarak davanın esası hakkında hüküm kurulması; davalının hukuki dinlenilme hakkına ( HMK md. 27 ) aykırı olup; bozmayı gerektirmiştir.

SONUÇ : Temyiz edilen hükmün yukarıda gösterilen sebeple BOZULMASINA, bozma sebebine göre diğer temyiz itirazlarının şimdilik incelenmesine yer olmadığına, temyiz peşin harcının yatırana geri verilmesine, işbu kararın tebliğinden itibaren 15 gün içinde karar düzeltme yolu açık olmak üzere, 17.04.2013 tarihinde oybirliğiyle karar verildi.

HUKUK MUHAKEME KANUNU(HMK)

Tarafların duruşmaya daveti

MADDE 147- (1) Taraflar, ön inceleme aşamasının tamamlanmasından sonra tahkikat için duruşmaya davet edilir.

(2) Taraflara gönderilecek davetiyede, belirlenen gün ve saatte geçerli bir özrü olmadan mahkemede hazır bulunmadıkları takdirde, duruşmaya yokluklarında devam edileceği ve yapılan işlemlere itiraz edemeyecekleri bildirilir.

Gerekçe: Bu madde 1086 sayılı Kanunun 213 üncü maddesini karşılamaktadır. Tasarıda, dava, cevap, cevaba cevap ve davalının ikinci cevap dilekçesi verilince veya ilgili süreler geçince, tarafların ön inceleme için davet edileceği ve yapılacak işlemler gösterilmiştir. O işlemler tamamlanmadan başka bir işlem yapılamaz. Bu yönün sağlanması amacıyla maddenin birinci fıkrası 1086 sayılı Kanunda yer alan düzenlemeden farklı bir biçimde düzenlenmiş; tarafların bundan sonraki tüm duruşmayı kapsar şekilde, oturumlara çağırılma şekli belirlenmiştir. Diğer unsurlar yönünden 1086 sayılı Kanunun 213 üncü maddesi hükümlerinden bir ayrılma söz konusu değildir. Ancak, maddenin ikinci fıkra hükmü, mutlaka davetiye ile taraflara bildirilmelidir. Çünkü ihtara rağmen gelmeyen taraf, müeyyideye muhatap olacaktır.