T.C. Yargıtay 9. Hukuk Dairesi 
E. 2013/1525
K. 2013/8524
T. 11.03.2013

* İŞÇİNİN DAVRANIŞLARI SEBEBİYLE İŞ AKDİNİN FESHİ (Hakkındaki İddialara Karşı Savunması Alınmadan İşçinin Belirsiz Süreli İş Sözleşmesinin O İşçinin Davranışı İle İlgili Nedenlerle Feshedilemeyeceği - 4857 S.K.Md.19/2 Uyarınca Fesih Geçerli Nedene Dayanmadığından İşe İade Kararı Yerinde Olduğu)

* BOŞTA GEÇEN SÜRE TAZMİNATI (Kararın Kesinleşmesine Kadar Çalıştırılmadığı Süre İçin İşçiye En Çok Dört Aya Kadar Ödenmesinin Hüküm Altına Alınacağı - Üst Sınır Aşılarak 6 Aya Kadar Ücret Ödenmesi Gerektiği Belirtilmesinin Hukuka Aykırı Olduğunun Gözetileceği)

* İŞÇİNİN FESİHTEN ÖNCE SAVUNMASININ ALINMAMASI (Hakkındaki İddialara Karşı Savunmasını Almadan İşçinin Belirsiz Süreli İş Sözleşmesinin O İşçinin Davranışı İle İlgili Nedenlerle Feshedilemeyeceği - 4857 S.K.Md.19/2 Uyarınca Fesih Geçerli Nedene Dayanmadığından İşe İade Kararı Yerinde Olduğu)

* FESİH İLE İŞE İADE KARARI SONRASI BAŞVURU ARASINDA BOŞTA GEÇEN SÜRENİN 4 AYDAN AZ OLMASI (Boşta Geçen Süre Tazminatı - Başvuru Tarihine Kadar ki Ücret ve Diğer Hakların Hüküm Altına Alınacağı)

4857/m.18, 19, 21

ÖZET : Mahkemece feshin geçersizliğine karar verildiğinde, kararın kesinleşmesine kadar çalıştırılmadığı süre için işçiye en çok dört aya kadar doğmuş bulunan ücret ve diğer hakların ödenmesinin de hüküm altına alınması gerekir. Yargılama süreci 4 aylık sürenin altında kaldığında, kısaca fesih ile işe iade kararı sonrası başvuru arasında boşta geçen süre 4 aydan az olduğu takdirde, başvuru tarihine kadar ki ücret ve diğer haklar hüküm altına alınacaktır. Davacı işçinin iş sözleşmesinin davranışlarından kaynaklanan nedenle feshedildiği, ancak fesihten önce savunmasının alınmadığı, işverence gerçekleştirilen feshin İş Kanunu’nun 19/2 maddesi uyarınca geçerli nedene dayanmadığı anlaşıldığından feshin geçersizliğine ve davacının işe iadesine karar verilmesi isabetlidir. Boşta geçen süre için 4 aya kadar ücret ve diğer hakların ödenmesine karar verilmesi gerekirken, üst sınır aşılarak 6 aya kadar ücret ve diğer hakların ödenmesi gerektiğinin belirtilmesi hukuka aykırıdır.

DAVA : Davacı vekili, davacı işçinin iş sözleşmesinin geçerli neden olmadan feshedildiğini belirterek 4857 sayılı İş Kanunu`nun 18 ve devamı maddeleri uyarınca feshin geçersizliğine ve işe iadesine karar verilmesini istemiştir.

Mahkemece, davanın kabulüne karar vermiştir.

Hüküm süresi içinde davalı avukatı tarafından temyiz edilmiş olmakla, dava dosyası için Tetkik Hakimi B.Kar tarafından düzenlenen rapor dinlendikten sonra dosya incelendi, gereği konuşulup düşünüldü:

KARAR : İş sözleşmesinin geçerli neden olmadan davalı işveren tarafından feshedildiğini belirten davacı işçi, feshin geçersizliğine ve işe iadesine karar verilmesini talep etmiştir.

Davalı vekili, davacının iş sözleşmesinin davranışlarından kaynaklanan nedenle feshedildiğini, davanın reddi gerektiğini savunmuştur.

Mahkemece, davacının iş sözleşmesinin davranışlarından kaynaklanan nedenle feshedildiği, 4857 sayılı İş Kanunu’nun 19/2 maddesi uyarınca savunmasının alınmadığı, feshin bu nedenle geçerli nedene dayanmadığı gerekçesi ile feshin geçersizliğine, davacı işçinin işe iadesine karar verilirken, boşta geçen süre için 6 aya kadar ücret ve diğer hakların ödenmesi gerektiği belirtilmiştir.

4857 sayılı İş Kanunu’nun 21. maddesi uyarınca, mahkemece feshin geçersizliğine karar verildiğinde, kararın kesinleşmesine kadar çalıştırılmadığı süre için işçiye en çok dört aya kadar doğmuş bulunan ücret ve diğer hakların ödenmesini de hüküm altına alınması gerekir. Bu süre üst sınır olup, aynı maddenin son fıkrası uyarınca sözleşme ile değiştirilemez, aksi hükümler geçersizdir. Yasa koyucu yargılama süresini dikkate alarak bu düzenlemeyi yapmıştır. Yargılama süreci 4 aylık sürenin altında kaldığında, kısaca fesih ile işe iade kararı sonrası başvuru arasında boşta geçen süre 4 aydan az olduğu takdirde, başvuru tarihine kadar ki ücret ve diğer haklar hüküm altına alınacaktır. Ancak yargılama süreci 4 aydan fazla sürdüğünde, yasanın amir hükmü gereği boşta geçen süre için 4 aya kadar ücret ve diğer hakların ödenmesi gerekecektir. Boşta geçen süre için ücret ve diğer hakların ödenmesi, feshin geçersizliğine bağlı ikincil bir sonuçtur. Talep olmasa da mahkemece dikkate alınması gerekir. Ayrıca feshin geçersizliği istemi tespit niteliğinde olduğundan, boşta geçen süre için ücret ve diğer hakların miktar belirtilmeksizin, hüküm altına alınması ve ödenmesi gerektiğinin tespiti ile yetinilmesi gerekir. (Dairemizin 02.06.2008 gün ve 2007/38659 Esas, 2008/13502 Karar sayılı ilamı).

Dosya içeriğine göre somut uyuşmazlıkta davacı işçinin iş sözleşmesinin davranışlarından kaynaklanan nedenle feshedildiği, ancak fesihten önce savunmasının alınmadığı, işverence gerçekleştirilen feshin 4857 sayılı İş Kanunu’nun 19/2 maddesi uyarınca geçerli nedene dayanmadığı anlaşıldığından feshin geçersizliğine ve davacının işe iadesine karar verilmesi isabetlidir. Ancak 4857 sayılı İş Kanunu’nun 21. maddesi uyarınca boşta geçen süre için 4 aya kadar ücret ve diğer hakların ödenmesine karar verilmesi gerekirken, üst sınır aşılarak 6 aya kadar ücret ve diğer hakların ödenmesi gerektiğinin belirtilmesi yasanın açık emredici düzenlemesine aykırılık teşkil etmektedir. Karar bu yönü ile hatalıdır.

4857 sayılı İş Yasasının 20/3 maddesi uyarınca Dairemizce aşağıdaki şekilde karar verilmiştir.

SONUÇ : Yukarda açıklanan gerekçe ile;

1. Mahkemenin kararının BOZULARAK ORTADAN KALDIRILMASINA,

2. Feshin GEÇERSİZLİĞİNE ve davacının İŞE İADESİNE,

3. Davacının yasal süre içinde başvurusuna rağmen davalı işverence süresi içinde işe başlatılmaması halinde ödenmesi gereken tazminat miktarının davacının kıdemi, fesih nedeni dikkate alınarak takdiren davacının 4 aylık brüt ücreti tutarında BELİRLENMESİNE,

4. Davacı işçinin işe iadesi için işverene süresi içinde müracaatı halinde hak kazanılacak olan ve kararın kesinleşmesine kadar en çok 4 aya kadar ücret ve diğer haklarının davalıdan tahsilinin GEREKTİĞİNE,

5. Harç peşin alındığından yeniden alınmasına yer olmadığına,

6. Davacının yapmış olduğu 67.60 TL yargılama giderinin davalıdan tahsili ile davacıya verilmesine, davalının yaptığı yargılama giderinin üzerinde bırakılmasına,

7. Karar tarihinde yürürlükte bulunan tarifeye göre 1.320 TL ücreti vekaletin davalıdan alınarak davacıya verilmesine,

8. Peşin alınan temyiz harcının isteği halinde ilgilisine iadesine,

Kesin olarak, 11.03.2013 gününde oybirliği ile karar verildi.